Sau Tết Trung thu, người dân xã Thượng Mỗ (Đan Phượng) hồ hởi cho đợt chăm bón giống bưởi “Tôm vàng Đan Phượng” chuẩn bị đón Tết Nguyên đán đến gần. Đất xã Thượng Mỗ giờ đây phần lớn dành cho việc trồng giống bưởi “hái ra tiền”, trong khuôn viên các gia đình cũng dành diện tích trồng vài cây bưởi, vừa để lấy bóng mát, vừa để lấy hương thơm. “Tấc đất, tấc vàng” là vậy nhưng những người dân ở đây đến giờ vẫn chưa quên được câu chuyện hiến đất mở đường, góp sức xây dựng bộ mặt nông thôn khang trang, sạch đẹp.
Thảnh thơi nhấm nháp chén nước lá được nấu từ hàng chục loại cây cỏ trồng quanh vườn nhà, ông Đặng Văn Hùng, nguyên Bí thư Đảng uỷ xã Thượng Mỗ phấn khởi kể về những thành quả mà nhân dân Thượng Mỗ cùng nhau thực hiện trong việc mở rộng đường nông thôn. Ánh mắt của ông Bí thư xã năm nào lấp lánh vẻ tự hào xen lẫn xúc động.
Ông Hùng kể, thực hiện Nghị quyết Đại hội XV của Đảng bộ thành phố và Chương trình số 02-Ctr/TU ngày 29-8-2011 của Thành uỷ Hà Nội về “Phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, từng bước nâng cao đời sống nông dân”, nhiều nơi của huyện Đan Phượng, các phong trào xây dựng NTM thực hiện rầm rộ với không khí phấn khởi. Phong trào hiến đất mở rộng đường nông thôn là nhiệm vụ được xác định sẽ khó khăn và lâu dài. Khó là bởi “tấc đất, tấc vàng”, đâu ai dễ gì từ bỏ từng mét đất đã gắn bó với cuộc sống của họ bao lâu nay.
So với các xã khác ở huyện Đan Phượng, Thượng Mỗ bắt nhịp sau, nhưng phong trào hiến đất, góp công, góp của từ nhân dân đạt kết quả nhanh đến bất ngờ. Hàng chục cuộc họp giữa chính quyền xã và người dân diễn ra để bàn về việc mở đường nông thôn. Lúc đầu, nhiều gia đình còn băn khoăn, e ngại khi phải tháo dỡ, từ bỏ một phần tài sản của gia đình như tường nhà, bể nước ngầm, công trình phụ...
“Cái khó sẽ ló cái khôn, cán bộ cần làm gương trước mới mong nhân dân thực hiện”, ông Hùng nghĩ bụng.
Nghĩ là làm, ông Hùng tiên phong đầu tiên trong việc hiến đất. Sáng ngày 24-11-2013, ông nhờ người phá bỏ bức tường trước cửa nhà dài 21m, căng dây lùi tường vào sâu 50cm để mở rộng phần đường đầu ngõ. Con ngõ nhỏ ngày thường chỉ rộng chừng 2m, bỗng được mở rộng, thoáng mắt hẳn. Năm hộ dân trong ngõ thấy vậy cũng cùng đẩy lùi bức tường của gia đình vào nửa mét. Đường thôn được mở rộng, sạch đẹp khiến nhiều người ngỡ ngàng.
Từ một thôn hiến đất mở đường, phong trào hiến đất ở Thượng Mỗ lan nhanh. Thôn nào cũng có hàng chục hộ tự nguyện cắt đất làm đường. Thôn Tân Thanh còn có mấy gia đình hiến hàng trăm mét vuông đất, mở hẳn một con đường mới, ô tô có thể vào đến cổng nhà. Không chỉ hiến đất thổ cư, người xã Thượng Mỗ còn tích cực hiến đất phần trăm để làm đường giao thông. Chỉ trong vòng 2 tháng thực hiện, Thượng Mỗ trở thành “lá cờ đầu” của huyện Đan Phượng trong phong trào hiến đất làm đường, xây dựng NTM.
“Kế hoạch hiến đất được Huyện ủy đề ra trong 3 năm nhưng Thượng Mỗ đã làm được việc khó tin là kêu gọi nhân dân thực hiện chỉ trong 60 ngày. Thắng lợi lớn là nhờ nhân dân trên dưới một lòng. Thuyết phục bà con cần phải có lý, có tình, luôn đặt lợi ích của bà còn lên trên hết, có vậy họ mới nghe theo”, ông Đặng Văn Hùng tự hào nói.
Liên Trung là một trong ba xã của Đan Phượng đạt chuẩn NTM nâng cao. Ông Trần Trọng Quyết ở thôn Trung 2 là tấm gương sáng trong phong trào hiến đất mở đường ở địa phương. Ngôi nhà của ông Quyết nằm trong con ngõ nhỏ, trước đó chỉ rộng hơn 2m. Đầu ngõ, có một khúc cua gấp, thường hay xảy ra va quệt do đường hẹp. Ông Quyết kể, trước kia ngày nào ông cũng nghe thấy tiếng “xoảng” ở đầu ngõ. Chỉ ở trong nhà cũng đoán ngay lại có ai đó đâm phải nhau khi đi vào khúc cua.
Ông Trần Trọng Quyết và vợ đứng ở khu vực đất mà gia đình ông đã hiến một phần để mở rộng đường.
Đầu năm 2018, chính quyền xã Liên Trung kêu gọi nhân dân cùng chung sức, góp công góp của mở rộng các tuyến đường để xây dựng NTM. Gia đình ông Quyết hưởng ứng đầu tiên, tự nguyện hiến hơn chục mét vuông đất, mở rộng khúc cua đầu ngõ, giúp bà con đi lại thuận tiện hơn. Thời điểm ấy, giá trị phần đất mà gia đình ông Quyết đóng góp cũng cỡ gần 200 triệu đồng.
Khi được hỏi về quyết định hiến số đất có giá trị không nhỏ để làm đường, ông Quyết bình thản bảo: “Sân nhà có hẹp hơn chục mét cũng không ảnh hưởng nhiều. Nhưng đường được mở rộng thêm chục mét thì ai cũng được lợi. Đặt lợi ích chung lên trên thì thấy việc đóng góp này cũng là hợp lý”.
Tổng kết lại 10 năm thực hiện xây dựng NTM ở địa phương, Chủ tịch UBND xã Liên Trung Hoàng Văn Hanh cho biết, đến nay xã đã thực hiện được 108 dự án, trong đó có 35 dự án đường giao thông nội đồng và giao thông nông thôn tại 177 đường ngõ xóm với tổng chiều dài hơn 41km. Thành quả này là nhờ vào sự đoàn kết, đồng thuận từ chính quyền đến bà con nhân dân.
Ngôi nhà cổ của ông Khuất Duy Nguyên (75 tuổi) ở xóm Dế thuộc thôn Trạch Lôi, xã Trạch Mỹ Lộc, huyện Phúc Thọ. Nhà được làm bằng gỗ, có từ 5 đời, tính đến nay đã hơn 100 tuổi. Ông Nguyên là cháu trưởng của dòng họ Khuất trong làng, nên mọi việc ông làm đều có ảnh hưởng đến những người trong họ.
Ông Khuất Duy Nguyên
Ông Nguyên kể: “Khi tôi đồng ý dỡ bỏ một phần mái nhà, phạt đi một đoạn tường để hiến đất, người trong dòng họ phản đối lắm. Đất hương hoả, nhà tổ tiên có từ 5 đời bỗng nhiên động chạm phá dỡ, ai cũng ngại. Trong các cuộc họp gia đình, tôi vẫn cương quyết bảo vệ quan điểm của mình vì tôi nghĩ mỗi nhà lùi vào vài chục centimet thì đường thôn sẽ thoáng rộng hơn. Đó là cái lợi lâu dài mà ai cũng được hưởng. Thấy tôi cương quyết vậy, con cháu cũng nghe theo”.
Sự quyết đoán và tinh thần đồng lòng xây dựng NTM của cựu quân nhân 50 năm tuổi Đảng đã góp phần giúp phong trào hiến đất làm đường ở thôn Trạch Lôi thêm hiệu quả. Sau khi tự nguyện đẩy lùi bức tường của ngôi nhà cổ vào 20cm, ông Khuất Duy Nguyên tiếp tục vận động người trong họ hiến đất làm đường. Nhìn tấm gương ông Nguyên, các gia đình trong thôn đồng loạt lùi tường nhà, xây lại cổng. Nhà nào không có đất để hiến thì tự nguyện góp tiền mở rộng đường thôn.
“Trước kia, khách đến chơi phải để ô tô ngoài sân đình, đi bộ vào thôn thì nay ô tô có thể vào được đến tận cổng nhà. Đường làng ngõ xóm rộng rãi hơn khiến ai cũng vui”, ông Nguyên nói.
Buổi chiều thu tháng 9, đúng giờ tan tầm, con đường làng Trạch Lôi rộn ràng tiếng nói cười. Tan học, trẻ em đi thành từng tốp thản nhiên đạp xe trên con đường trải bê tông, rộng hơn 20m. Ông Hoàng Văn Độ, Phó Chủ tịch xã Trạch Mỹ Lộc khoe, không chỉ riêng Trạch Lôi mà nhiều con đường khác trên địa bàn xã Trạch Mỹ Lộc, người dân đóng góp làm lại hệ thống thoát nước và đổ lại đường dân sinh, nhìn khang trang hẳn. Đời sống nhân dân ở địa phương cũng vì thế mà được nâng cao chất lượng.
Hiện nay, không riêng gì các xã ở huyện Đan Phượng, Phúc Thọ mà rất nhiều địa phương khác trên địa bàn Hà Nội, phong trào hiến đất, góp công, góp của diễn ra sôi nổi, với tinh thần tự giác, tự nguyện của nhân dân. Bộ mặt nông thôn thêm phần khởi sắc, góp phần không nhỏ vào việc xây dựng NTM. Kết quả ấy có được là do sự đoàn kết, nhất trí, đồng lòng từ cả hệ thống chính trị đến người dân mà trong đó đóng góp của từng cán bộ, người dân đã mang đến hiệu quả lớn, giúp Hà Nội sớm hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM.