Bộ NN-PTNT vừa có Công văn số 79/BNN-HTQT ngày 08 tháng 01 năm 2013 đề nghị Chính phủ cho phép NK trở lại các sản phẩm nội tạng động vật trắng.Theo Bộ NN-PTNT, sau khi Việt Nam gia nhập WTO, lượng thịt gia súc, gia cầm đông lạnh NK vào nước ta tăng lên nhanh chóng. Nhưng từ khi Thủ tướng Chính phủ có công văn số 1152 ngày 7/7/2010 về kiểm soát thực phẩm đông lạnh NK, Bộ NN-PTNT đã dừng kiểm dịch NK các loại nội tạng trắng và đỏ. Sau đó, vào ngày 6/10/2010, Chính phủ đã có công văn cho phép NK nội tạng đỏ trở lại. Còn việc ngừng NK nội tạng trắng vẫn kéo dài cho đến nay.
Điều này đã khiến cho các nước thành viên WTO, đặc biệt là các đối tác thương mại lớn của Việt Nam cho rằng Việt Nam đã vi phạm quy định của Hiệp định SPS trong việc cấm NK nội tạng trắng. Các nước đều cho rằng Việt Nam chưa đưa ra được bất kỳ chứng cứ khoa học nào cho biện pháp tạm thời này mà vẫn duy trì nó trong thời gian quá dài là rất khó chấp nhận. Họ cũng ngày càng tạo sức ép và áp dụng các biện pháp tác động đến xuất khẩu của ta.
Chẳng hạn, từ tháng 4/2012, Mỹ đã bắt đầu kiểm soát nghiêm ngặt hơn với tất cả các sản phẩm nông lâm thủy sản XK từ Việt Nam. Trong đó đáng kể nhất là các sản phẩm thủy sản và trái cây nhiệt đới vốn rất khó khăn trong đàm phán để mở cửa vào thị trường này. Việc XK đang bị đình trệ, nhiều lô hàng vi phạm đã bị buộc tái xuất về nước đã gây thiệt hại đáng kể cho XK của ta.
Đối với mặt hàng mật ong xuất khẩu của Việt Nam, phía Mỹ đã áp dụng dư lượng cho phép đối với Carbendazim (thuốc trừ nấm cho cây trồng) ở mức quá nghiêm ngặt. Theo Hiệp hội nuôi ong, việc này đã làm thiệt hại doanh số mỗi năm trên 70 triệu đô la, đồng thời ảnh hưởng đến đời sống và thu nhập của khoảng 30 ngàn nông dân nuôi ong.
Các nước EU cũng đã áp dụng kiểm soát chặt chẽ đối với rau và trái cây nhiệt đới XK từ Việt Nam. Đáng lưu ý là EU tuyên bố sẽ cấm NK nếu phát hiện nhiễm vi sinh vật trên rau gia vị hoặc ruồi đục quả trên trái cây với tần suất cao. Điều này là bất bình thường vì từ trước đến nay EU không áp dụng danh mục đối tượng kiểm dịch thực vật và quy định ô nhiễm đối với rau gia vị. Úc cũng đang có những động thái cản trở trong việc mở cửa thị trường cho 8 loại trái cây của Việt Nam đang ở giai đoạn đánh giá rủi ro đã được triển khai từ nhiều năm nay.
Trong khi đó, khối lượng nội tạng trắng nhập về trước đây cũng không phải lớn và chỉ tập trung vào một số mặt hàng chính như dạ sách trâu bò, dạ dày, tràng, ngẩu pín, tinh hoàn, mề gà… Theo số liệu của Cục Thú y, tổng lượng nhập vào Việt Nam năm 2009 là 477,78 tấn và 2010 là 22,57 tấn, chủ yếu là từ Mỹ, Úc và Ba Lan.
Năng lực và biện pháp kiểm soát ATTP đối với sản phẩm động vật NK của Việt Nam lại đã được cải thiện hơn trước. Các cơ quan kiểm dịch động vật ở các cửa khẩu chính như Hà Nội, Hải Phòng, TP.HCM đã được tăng cường về năng lực, thiết bị, đảm bảo đủ khả năng kiểm soát tốt việc NK.
Thời gian qua, các vi phạm ATTP không phát sinh ở các lô hàng NK chính ngạch tại cửa khẩu lớn, mà chủ yếu xảy ra ở các hoạt động buôn lậu qua đường biên giới. Vì thế, Bộ NN-PTNT cùng Bộ Công thương và Bộ Tài chính đã thống nhất đề nghị cho phép NK trở lại các sản phẩm nội tạng trắng.
Theo đó, chỉ cho phép NK từ các nước đã thỏa thuận và thống nhất với Việt Nam về yêu cầu VSTY, ATTP. Việc kiểm soát đối với nội tạng trắng NK sẽ được tiến hành như đối với thịt, nội tạng đỏ.
Bộ NN- PTNT đề xuất: Tất cả các lô hàng nội tạng trắng NK vào Việt Nam đều phải được lưu giữ tại khu vực cửa khẩu nhập, có sự giám sát của cơ quan hải quan và kiểm dịch động vật; lấy mẫu 100% số lô hàng để kiểm tra các chỉ tiêu cảm quan, lý hóa, vi sinh vật; lấy mẫu theo tần suất để giám sát các chỉ tiêu tồn dư kháng sinh, hóa chất độc hại; áp dụng chế độ kiểm tra trước thông quan sau.
Tiến Đạt (tổng hợp) - Nguồn: công văn 79/BNN-HTQT